Showing posts with label Life. Show all posts
Showing posts with label Life. Show all posts

Wednesday, 30 October 2019

THLASIK LUNGLÊNG

Thlâ a sik țan,
Ngaihbân ngaih a nâ.

Mâs a hnâi țan,
Kohhran ngaih a nâ.

Hâw a hnâi țan,
Chhûngte ngaih a nâ.

Lung a lêng țan,
Lungdî ngaih a nâ.

Thlasik lunglêng!

(30th October, 2019, Serampore College)

Thursday, 7 May 2015

NU PAHNIH (Mother’s Day Message)

 

NU PAHNIH

(Mother’s Day Message)

                                                                                                 ~Lawrence S. Khawzawl

Vawisûn Nuhai Ni ei lo tlung nâwk dêr tah a, chu le inruol chun ei ni laia Nu ngainatum pahnih muol lo liemtahai Pi Lalṭhuoikim Tuolor le Pi Lallawmtling Khawbung hai hi hang hrethar nawk inla ka nuom tak zeta, chuleiin anni pahni hrietzingna dingin tuta ṭuma Mother’s Day a hin anni puolin hi thucha hi ka hung ziek suok a nih.

            Nute tia ka ko Famtah Pi Lalṭhuoikim Tuolor, Pi Ṭhuoite le Nu tia ka ko Famtah Pi Lallawmtling Khawbung hai hi an naupang lai, an nunghâk lai, an pasal nei le an nauhai an lo enkawl dân chipchier takin hrenaw lang khawm, khuo ka hriet hnung Sunday School ka kai chin a’nthawk le sûngkuo le kohrana inpâwl tlângna hai a’nthawk ka hmelhriet ṭan a. Nute Ṭhuoite hi Muolhoi Naupang Sunday School Pawlah ka kai ṭan a’nthawka ka hmelhriet ve pakhat, Inchuktirtu pakhat a nina zâr le ka Nu zuorpuinu, a Lungṭau chanpui a nina zâr le a pasal Ṭhiek pahnama mi a lo nina zâr peia khawm lâina kan lo nih a, chuelkhêlah a naunu Bethel Tuolor leh Sunday School pâwl hmunkhat kan nina zâr peia khawm kan lo inhnai hle. Sunday School-ah Senior kan ni china lem chu ama Senior pâwl inchûktirtu a lo ni bawk leh kawng iengkimah Pathien thu hmanga kei chau ni lo a naupanghai po po ta dinga lampui ṭhatak kâwk hmutu a ni hlak a, kei lem chun ka lo ngaina zuol hle. Sunday School class a chau khan ni lo, Naupang Sunday School programe hrim hrima khan ka ta ding chun mi Guide (kâwkhmutu) pawimaw tak a lo nih ti ka hriet chieng deu deuva, Naupang Sports Fiesta, Naupang Inkhâwmpui a hai khawm mi sukphurtu le inruolsiekna chi tum tuma ṭhangve dinga min fuitu pawimaw tak a nih. Fiesta Idol ṭan hlim laia Judge pakhat a lo ni bawk leh khataka khawm khan hlasak tienga min fuitu ṭhatak a lo ni bawk a, kawng iengkima khan lampui ṭha mi kâwkhmutu chah nilovin lampui ṭha hraw dinga mi namtu a lo nitak zet. Senior kan lût hlim a min chûktir phut lai lem khan chu Naupang Sunday School nisûng ngaizawng neilo ding, Pawl 10 pass hma a ngaizawng nei lo ding, inthuomdan le umdân khawm lêr taka um lo ding tihai chen khawm kha  a hril hlaka, puitling lût tâwma lem khan chu a naupanghai a min fûi nasa nâwk zuol hle. Chanchinbu haia thuziek ka ṭan tir lai khawm khan Naupang Sunday Schoola a ma inchûktirna hnuoia ka umlai a ni bawk leh chona ṭhatak tak a milo inba hman bawka, lekha inchûkna tienga khawm infuina ṭhatak tak a milo pêk hlak a, ka theinghil thei lo pakhat chu Pawl 10 ka passed ka u Lalhmangai Khawzawl ha’n lâwmpuina thlaithlêng an inah an mi awtpuinaah ama khawm a hung vea, chutaka chun infuina ṭhatak leh ka zakuo mansa a hin pawisa lâwmna khawm ami thun pêka, ka lâwmzie kha vawisun khawm hin ka la theinghil nuom nawh. An in khawm hi naupanghai hla inchûkna dâm, inkhâwmpui tâwm lem chu thu le hla inchûkna dâmah kan hmang hlak a, chuong huna hai khawm chun ami sukphûr thei hle. Hieng anga nufel, nu ngainatum tak hi natna khirkhân takin a bâwm leiin muol a milo liemsan tah a, hmun dangah lekha inchûka um ka ni ta leiin a nat hnung lem chun vawikhat khawm ka hmu ta nawh a, a thi lai khawm ka um bawk nawha pawi ka ti takzetin ka’n pâm em em a nih.

            Nu Lawmtling hi naupangte ka ni a’nthawka ka hmelhriet ṭan a nih a, a pasal Upa Lalthuoplien Hmar hi ka nu le pahai leh Vongzawl Biel suok anni leiin an inngaina hle a. Nuhmei-pasal annei hma a inhmel hriet tah an lo ni bawk a, chu zâr peia chun Nu Lawmtling le khawm hin kan lo inhnai ta pei a nih. Vêngbuk khat, Kohran khat, Kohran group khat le Kohran Upa sûngkuo an nina zâr ringawta khawm hin kan lo inhnai hle a, a pahnam zâwnga lâina ninaw unlang khawm sungkuo-ruolṭha chu kan lo ni hrim hrim a. Kanu leh Local PWF le Kohran programme hrim hrima inthlawp tlat hlak anni leiin keini khawmin nu angin kan en a, ama khawmin a nauhai angin an milo en ve peia, chuleichun keini khawma kan ngaina hle. Ama khawm a sinthawna tak School Teacher a nina zâr le Puitling Sunday School-a khawm Inchuktirtu a ni leiin infuina ṭhatak tak a mi peka, a’nchuktirna hnuoiah um khernaw lang khawm thurawn ṭha tak tak a mi pek ve hlaka, a naupang inchuktirhai ta ding lem chun malsawmna tamtak a ni ka beisei. Nu Lawmtling hi a nat tir le a damnaw lai hmelhai po po khawm ka hmuchieng hle’n ka hriet a, a nat tuorna kawnga khawm a tuorsel hlea, lungsiet khawm a umin inpam a um takzet. Ka lungrila vawisûn chena a thi theinawna san pakhat chu kum 2013 January thla a a thi hma ka’n chûkna hmun tieng (Shillonga lekha inchûklai ka nih a) ka fe hma Pathienni nuhnungtak zântieng khan bufakah a mi fiela, bufak khawp kan inchibaia ka’n chûkna a theitawp khaw dinga a min fui kha kan inhmu tawpna tak le a thucha nuhnung tak a lo ni der tah a. February thla lailung vela a nat nâwk thut le a thithu ka hriet khan ka lung a na hlea, mak khawm ka ti a, khanga ka fe hma a bufaka a mi fiel dâm kha ka ngaituo kirin hieng ding lei him a ni maw ti dâm ka ngaituoa, ka khatin ka roomah ka lo ṭap nasa khawp ela, a ruong sûnni khawm khan ka nu ka phone-a, phone a’nthawk ka ṭap zêk nghala, chu ni chun hi Hlasam (poem) hi ka ziek suok ta hlawl el a nih. A thupuia chun “Lallawmtling Inpâmna” tiin ka sieh a. Hieng ang hin:

Zirna rûn sâng bêla sîngkhuol ka châm sûngin,
Fam thlipui nunrâwngin maw lo fen hmang,
Tuorthiem a har mumang el chang sien ka nuom,
Sienkhawm tak ram chang lo ni si maw.

Thei chang sien maw i vullai ni,
Hruol hrui ang kei sei ka nuom ngêi,
I vullai tâwi luo ie maw,
Mumang chang mawlh si lo hin.

I damsûng thilthaw thathâi,
Tienlai inchang mawlh ding hi,
Ka dâwn ngam naw ngêi ie,
Tak ram hi mumang chang sien ka nuom

I mi ditsakna, I mi thu chahâi,
Ka dâwn kîrin lâirilah a châm,
I sakhmêl nuisieu tê kha,
Innghilnaw ning kumsûl tam her sienkhawm.

I mâksan i sûng le kuohâi,
I ṭhen le ruol, i khuo le vênghâi,
Lunglâi a ṭhâwng ngêi ie,
Luoithli nûl kan bâng thei nawh ie.

Ṭap hla kan zâwt ie,
I râuthla bêkin lo ngâithla sien,
Nang ngâia sîngmit luoithli kan nûl hi,
Mi hung thlûr ve tâm aw.

Kumsûl liemin hun thar ni thar her suok sienkhawm,
Nang nghilzâi rêl bâng nâwng kan tih,
I râuthla bêkin hung fang hlak la,
Ṭaplâi nâu ang kan bâng na di’n.

Muong te’n Pa kuoma chun va fu ta la,
A chun lo châwl hadamin,
Natna um ta lona rama chun,
Hallote’n milo hmuok rawh aw.

Tiin.

            Vawisûna Nu la dam zinghai khawm hin ei damlaini hin ei nauhai, ei pasalhai le ei sûngkuohai ta ding chau nilovin, midanghai ta ding le kohran, khawtlang, ram le hnam ta dingin inchiktlak thil tamtak ei thaw theinaw khawma mipakhat bek lungrilah thilṭha theinghil thei lo thaw ngei tum inla, Nu ei nina, Nu hlutna le a ropuina hi sukhring zingtu ni dingin ka ditsak seng cheuva, a tâwp takah Kristien Nu ṭhatak ni thei seng dingin Lalpa malsawmna ka ngên pui chêu.