ZOTLÂNG RÊNGNU

ZOTLÂNG RÊNGNU

(N.C Hills-a Rêl chînte Inpâmna Hlasam)

Zotlâng Rêngnu:Hill Queen Express-in Leilâk a hrawlai

Tiena Kumpinu ropui rêlna zâr zovin,

A hung lût ie Ngâibântlângpui leihnuoiah,

Rêl an tih a sakhming, sei dêi duoiin,

A khuong, aw-rihâu se dêm duomin,

A tlei ngêi ie  tlângpa sîngmit.

An chuong hringmi chitin, a sûngah,

Thunghmun an rem sakhmel hlim sieuvin,

Aw lung a muongin ha a dam ngêi ie,

Ni lo chu Thingbung tlâng kâi ang,

Ni bawk lo Hangrum râwl hraw ang.

A hung lût tukver a’nthawk zothlifîm,

A hnêm a lunglâi lunglêngna hai,

A hnawtsuok lunglêngna po po khawm,

A kim lunglâwm, sîngmit luoithli ka nûl,

Aw khuonu thatvûrna a lo ni ngêi de!

Sakhmêl hriet ngâilo hâi tawngin,

Thunghmun kan rem pindan khat sûngah,

Hnam dang, khaw dang, midang khawm sien,

Ngâibântlâng mi rip ni phawt chun,

Lung a dam, unâuna lungril nei.

“Rêngthei, rêngthei, Fanghma, fanghma,”

A khêk vêl a thil zawr, nupui pakhat,

Rinumna le intakna tamtak kârah,

A kut sin rimra a huon ra suok phurin,

Aw a hung Mahur châwlhmun phei a chun.

Chuoilo sâppui kuthnung tiena mi chu,

A liempui tah kumza tam tak,

A ngîr zing, lungphânglo le dettakin,

Insâng le sei Dizung leilâwn ropui chu,

A hraw liem ie Zotlâng Rêngnu ngei chun.

Aw Khuonu remruot rêng dâwn chângin,

Lungchawkna ding um mawlh lo chu aw,

A thatvûrna hieng ta lâwm dawng hi chu e,

Ama châwimâwia inpâk lo ding chun,

Pâm hmâi ka sak kei lungmâwl hin.

Aw Ngâibântlâng Rêl, Zotlâng Rêngnu,

Rohlu I lo niin malsâwmna I lo ni ngêi de!

Kum kha le chen  kan lo sawr che a,

Kan lo zo I zâr deihlim, Tlângmi ha’n,

Kan hril che lâwmthu I thatna hâi leiin.

Ie’m chang kan ta, lo um naw la nang?

I’em ang kan ta hmunaw unlang che?

Kan phâk Dimphâi, Hringchâr phâi chen,

I sakhmel hmu lo hringmi zatam lâi,

I mîn hmu keini lungmâwl, kan lâwm che.

Sienkhawm ka ngên che aw hi chauh hi,

Mi ngâidam la I chunga kan suolnahâi,

Kan nuor chânga kan dang na che le,

Man bova kan lo sawrna che khawm,

Mîn nghil pêk rawh keini lungmâwlhâi.

Iengkimin annei hunbi le vullâi hun,

Nangkhawm I vullâi nihâi chuoiin,

Lo châwl hâdam ta la khawm,

I sakhming rêng innghil nâwng kan ta,

Thang le thar chen khawmin la hril an tih.
                                           (6th October, 2016, Serampore)

HRILFIENA: Hi hlasam (poem) hi ei rama Rêl chînte pa, tuta inlawn ta lo Meter Gauge Train inpâmna hla a nih. Tiena Sâphai lo indin, eini thingtlâng mi inmâwlhâi chêngna ram a hung lût ei vângnei zie, hmun danga ei tlângmi chanpui tamtak an ram sûnga Rêl khawm lût pha lo le hmuphalo an um lâia eini’n ei hmu phâk hi vângnei tak ei nih. Rêl chuong chu a hâdam bîk zie, Vawngzâwl biel fe dinga Thingbung tlâng râwlkho insâng tak kâi ang  le Jinam Valley fe dinga an hril Hangrum râwl ti um hraw ang a ni nawh. Hi rêl hin ei chêngna khawpui tamtak a hraw thleng leiin Station a hâi mithenkhatin an kutsuok fâkthei hâi zawrin sumhnâr thatak anlo nei phah a, ei ram khêl tieng Dimphâi-Lumding khêl tieng le Hringchâr phâi Silchar khêltieng chen khawm ei tlung pha thei bawk a nih. Chuleiin ei ta dingin Rohlu a tlinga, malsâwmna thlâwn pêk Pathiena inthawk ei dawng a ni ringawt el leiin lâwmthu hril ei bat tak zet a nih. A tâwp tienga hin, chu Rêl ei ta dinga malsâwmna ni si kha a chungah suksuol ei lo nei a, Sawrkâra thil phût ei nei châng Bandh thawin a fe ding ei lo dang hlak a, a châng leh a lampui dâm lo suksein, thenkhatin a thuomhnaw dâm anlo inrûk bawk a, chu khêla chun mitamtakin Ticket bovin a thlâwnin eilo chuong hlak leiin ngâidam hnîna in a zui bawk. A tâwp taka chun, hieng lâwma Rohlu le ei ta dinga malsâwmna a ni zing lâiin, khawvêl a hung changkânga hma ei sâwn ve pei leiin ei Zotlâng Rêngnu (Hill Queen) hi a lo upa ta bawk leiin a fe zing a rem ta nawh a, a nêka hrât lem le thar lem Rêl lienpa BG Train a um ta leiin sukchâwl a lo nitah a, tuhin a hmêl hmu ding le an lawn lai hmu tanaw inla khawm ei lo sawrna le a zâr ei lo zona hai po po lei khan theinghil lova, nakie tieng peia khawm ei tû le te, thangthar hâi chen khawma a hming anla hril peina dingin vawisûna a tak ngei hmu le sawrtuhâi hin a chanchin hi ei hril dar a tûl tak zet. 

{Hi poem hi HSA N.C. Hills & Karbi Anglong Jt. Headquarters, Muolhoi, Haflong, Golden Jubilee Souvenir, 2016 ah insuo a nih}