Sunday, 8 September 2019

PATHIEN RAM NIPHUNG (The Nature of the Kingdom of God)

 

HMAR CHRISTIAN FELLOWSHIP KOLKATA

Beiruol Thupui Inchuklai Pahnina

8th September 2019, Pathienni

 

Thupui: PATHIEN RAM NIPHUNG (The Nature of the Kingdom of God)

(Text: Isai 9:6,7; Matthai 2:2; Luka 19:38; Johan 18: 28-36; Luka 17: 20,21; Rom 14:17)

Thuhmathuoi

Pathienni hmasak khan Pathien Lalram umzie, a’ntanna le a thiltum ei inchuk tah a, vawisun chuh chu Pathien Lalram zie amani, a niphung (nature) chu ei inchuk ding a nih. Ei thupui ziektuin chieng takin a ziek tah a, kha kha ei tiem chun ei chieng seng ring a uma, chuleiin vawisun khawm ngaidan hrang le suidan hrang ah pet hla lovin ei Thupui bu angin ei hril ding a nih.

Tienlâia Lalram le tulâia rambung hai rêng rêng hin hotu, inṭhuoidân (constitution) le a ram huom chin (boundary) an nei vawng a. Chuong ang chu Pathien Lalram a khawm a um ve a nih. Amiruokchu, Pathien Lalram le khawvêl lalram nîphung ruok chu in ang lo tak a nih. Pathien Lalram a chun lal tu am a nih a? Khawlai hmun am a lalram chuh? Ieng anga inṭhuoi am a ni a? Iengtin am a’n lala tihai chu vawisuna ei hrilding tlangpui hai an nih.

1.      Pathien Lalrama chun lal tu am a nih a?

A hmasataka ei hril ding chu Pathien Lalrama chun lal tu am a nih a? ti hi a nih. Pathien Lalram chu mipui ro inrelna ram (democratic country), mipuiin an thuoitu ding thlanga vote hmurawn tak haiin lalna an changna hlak ang a ni nawh. Pathien Lalram chu Pathien rorelna (theocracy) a nih a, chutaka chun a tam lem, a tlawm lem support ti a um nawh a, Pathien rorelna chu thutawpna a ni tawp el a nih.

Bible a ei hmu angin chu Pathien Lalrama Lal tak chu Isu Krista a nih. Chu Lal ding chu Thuthlunghlui anthawk hrillawkna ei hmuh a, Zawlnei Isai chun a pieng ding thu le rorelna chu a liengkovah a chuong ding zie Isai 9:6,7 a khan a lo hril nghe nghe a nih. Thuthlungthara chun Chanchintha ziektu laia pakhat Matthai chun Isu Krista thlatuhai Abraham a’nthawka tannin Israel Lalhai hung sui peiin Isu pa Josepha chen a hung sui tlunga, Matthaiin Isu thlatuhai suia a Chanchinthabu ziek a hung tan kherna san hi Bible Scholar thenkhat chun Isu hi Lal a nizie suklang a nuom lei a nih an tih. Hieng baka hin, khawsak mivarhai Isu pieng hun laia Jerusalem an hung tumin “Judahai lal hung pieng chu khawlai am a um a?” (Mt. 2:2) tiin an zawng a, Isu Jerusalemah ropui taka a lut tum khawmin mipui chun “Lalpa hminga Laltak hung chu inpakin um raw se” (Lk. 19:38) tiin an lo khek bawk a nih. Hieng Bible-a inziek hmunthuma mi ei suklang a’nthawk hin Pathien Lalram a chun Lal chu Isu Krista a ni zie a chieng hle a, chuleiin vawisuna ei inchuklai Pathien Lalram niphung pakhatna chu “Isu chu Lal a nih” ti hi a nih.

2.      Pathien Lalram chu khawlai hmun am a nih a?

Pathien Lalrama chun Lal tak chu Isu Krista a ni zie ei hril tah a, Lalram (Kingdom) khawm chu a um ngei si chun, a’n lalna, a hmun, a huop chin, a territority, a boundary, a location chu khawlai hmun tak am ning a ta ti hi tuta ei ngaituo nawk ding chu a nih. A Lalram chu khawvel map enin Israel ram hi a ni el naw am a ni? Annaw leh Kristien tamna rambunghai amani, Kristien umna taphawt hi a ni el nawm a ni? Isu’n thu a hril laiin “Lalram” tiin a so veng vung hlak leiin chu Lalram hmun chu khawlai hmun reng am ning ata ti chu a Thuoihruoi hai ngei le Pharisaihai el bakah Pilat khawma hriet an nuom a nih. Chanchintha Johan ziek 18:28-36 a Pilat le Isu inbieknaa chun Isu’n Pilat kuomah a Lalram chu hi khawvela mi hi a ni nawzie chiengtakin a hril.

Hi lai thu Isu’n Pilat kuoma a Lalram chu hi khawvela mi hi a ni nawzie a hrilna hi Bible commentary ziektu hrang hrangin an hrilfie a, Albert Barnes chun, “Isu Lalram chu hi khawvel lalram niphung ang hi a ni nawh, khawvel a lalram (kingdom) hai chu ralthuom leh sipai hratnain an venga, an lalram humhim tumnain lalram danghai leh an indo hlak. Chuong ang chu Isu Lalram nisien chu a hnungzuituhai khawm thatho takin raldo dan hai inchuktirin mana a um lai khawm khan lo do let nghal thei dingin lo insingsa ngei an tih” a tih. The Bible Exposition Commentary chun chiengtakin “Isu Lalram chu thlarau thil a nih a, a hnungzuituhai lungrila a um” tiin a hril bawk. Chanchintha Luka ziek 17:20,21 a chun Pharisaihaiin Isu kuomah Pathien Lalram hung tlung hun ding an indawn leiin Pathien Lalram chu an langa hmu theiin hung tlung naw nih a, hi taka hi, saw taka saw tiha a hmun chie chie khik thei a ninaw ding zie chieng taka hrilin, Pathien Lalram chu maniah/mani sungah a um thu a hril bawk.

Khang Chanchinthabu haia inthawka ei hrillang hai anthawk khan Pathien Lalram umna hmun chu hi khawvel lalram hai angin map le boundary, hmun chin, ramri, umna bik, huop chin a nei naw zie chieng takin ei hmuh. Pathien Lalram chu lungrila Isu Krista Lal le Sandamtua pawm a, a hnung zui nuomtuhai kuomah indinin a um lem a nih. Chuong ei hril hai po po a’nthawka ei hriet thei chu Pathien Lalram niphung (Isu chu Lal a nih) dang pakhat nawk chu “Isu Inlalna hmun” a nih ti hi a nih.

3.      Pathien Lalrama chun Lal tak Isu Krista chu iengtin am an lal a?

Pathien Lalrama Lal tak chu tum a nih a ti chu ei hril tah a, a Lalram khawm khawlai am a nih a ti ei hril zo ta bawk a, tuhin Lal, Isu chu iengtin am a’n lal a, a’n lal dan ei hril nawk ding a nih. Khawvel lal rorelna hnuoi insawrkarnaa chun Lal chun a ramri, a huop chin, a lalram sunga na na na chun thuneina insangtak neiin ro a rel hlak a, a thupek chu thutawp a ni hlak. Chuong ang tho chun Pathien Lalrama Lal tak Isu Krista khawm inlal vein, thuneina po po neiin remruottu le roreltu a ni bawk. 

Thukharna

Leh, vawisuna ei Beiruol Thupui pahnina “Pathien Lalram Niphung” ei inchuk a chun Pathien Lalram Niphung pahnih, Pathien Lalrama Laltak chu Isu a ni zie ei hril a, chu Lalram chu Isu inlalna hmun a nizie khawm ei hril ta bawk. Tienlai khawvel lalram hai le tulai rambung hai hin inthuoidan (constitution) neiin an rambung hausakna ding, hmasawnna ding le ralthuom tha tak tak hmanga hratna ding an ngai pawimaw em em hlak. Lalram le rambung hratna le thilthawtheina ei inkhina chu sipai tha hrat dan le ram hausak (fak le dawn kawnga intodel) dan hi a nih. Amiruokchu Pathien Lalram, Isu Krista inlalna ram ruok chu chuong ang chu a ni ve nawh. Chu thu chu chieng takin Tirko Paula’n Rom mihai kuoma a lekhathawnah “Pathien Lalram chu fak le dawn tieng thil a ni naw zie le felna dam, inremna dam le Thlarau Inthienga lawmna dam a ni lem si zie a hril. (Rom 14:17) Chu chu a nih Pathien Lalram niphung pakhat dang pawimaw em em “Fak le Dawn Thu An nawh” ti hih.

Pathien Lalrama chun Lal tak chu Isu Krista a nih a, a Lalram chu lungrila Ama (Isu Krista) Lal le Sandamtua pawm a, a hnung zui nuomtuhai kuomah indinin a um hlak a, chutaka chun Ama chu Lal tak a ni angin a’nlal a, thuneina  po po neitu niin rem a ruota, ro a rel bawk hlak. Chu Lalram chu fak le dawn thu ringawt an nawh a, felna dam, inremna dam le Thlarau Inthienga lawmna dam a ni lem a nih.  

Chuong a ni leiin Pathien Lalram keimaah a um ei ti chun, Tirko Paula in a hril ang- felna dam, inremna dam le Thlarau Inthienga lawmna dam hai hi ei niah a um am ti hi a tharin mani seng inngaituong ei ta, hieng niphung ei hril hai po po hi ei niah a la um tak tak naw a ni chun, a um theina dingin ei lungril siem remin Pathien kuomah tlu lutin Ama ei bel a tul. Pathien Lalram indiktak ei niah a tlung seng theina dingin Lalpa’n ei renga ta dingin vawisuna ei inchuklai hi mal misawm pek raw seh. Amen.

Ngaituo zui ding/ Hriltlang ding/ Ti tina ding

1.      Pathien Lalrama chu a tam lem a tlawm lem support ti a um nawh a, Pathien rorelna chu thutawp a nih. Pathien Lalram sunga umah ei inngai si chun ei ni teh Pathien hi ei rorelna haiah thutawpah ei sie hlak am?

2.      Pathien  Lalram sunga um ei ni si chun Pathien dit dan iengtin am ning a ta tiin ama ei en hmasa phawt hlak am?

3.      Isu hi Lal le Sandamtu tak taka ei pawm a ni chun ei niah Ama a’n lal tak am? Pathien Lalrama Lal tak takin ei pawm chie am?

4.      “I Ram/ I Lalram hung tlung raw se” an naw leh “Lal le Sandamtu dingin ka pawm” ei ti hin “I thuneina/rorelna/remruotna hung tlung raw se” ei tina a nih a. Chuong a ni si chun Isu hnung hi ei zui pei tak tak am? A rorelna ei inza am? A remruotna ei nghak hlak am?

5.      Kohran (Church) hi Pathien Lalram a ni am?

6.      Khawvel hi iengtin am Pathien Lalramah hung ni thei a ta?/ hung inching thei a ta?

7.      “Kristienhai Pathien chu Pathien hausa a ni leiin Kristien indik tak chu a hausain a hrisel ding a nih” ti inchuktirna “Prosperity Theology/Gospel” (Health and Wealth Gospel-Hriselna le Hausakna Chanchintha) hi ie’m I ngai dan?

 

 

 

No comments:

Post a Comment