Saturday 6 March 2021

INNGÂISAKNA LE ṬHALAIHAI

                              INNGÂISAKNA LE ṬHALAIHAI 

                                                     ~Lawrence S. Khawzawl

Mihriemhai hi ‘social animal’ ei niha, mani chauva um theilo, a ruola umkhâwm le inṭhangpuituo ngâi mihriem ei nih. Ei hnam bîka khawm tienlai ei pi le puhai hun a’nthawk a umkhâwm hlak, siet-țhatni a khawm a ruola iengkim thawtlâng hlak, sinthaw le inṭhangpui a țûl châng khawma thaw tlâng diel diel hlak ei nih. Vawisûn chena ei khawtlâng nun le inkeiṭhuoi dân en khawmin chuongang ei pi le puhai zierâng hlimthla chu a la’n lang zing. Nisienlakhawm, tulâihnâi el, țhangthar generation le digital world ei pal mêk china hin chu tlâwm tlâwmin ei nunzie a hung dang țana, ei pi le puhai nunzemâwi hai kha dam tê têin a hung da țan mêk pei bawka, ei hnam nunzemâwi el bâkah ei Kristien nunzemâwi țha êm êm inngâisakna khawm tulai khawvêl kalphung hin a hung thlâk danglam țêp tah.

Inngâisakna hi ei Hnam nunzemâwi a ni el bâkah ei Kristien inchuktirna le khawm inmil êm êm, midanghai ngâisaka midanghai leh inlaichinna țha siem hi mihriem tuta ding khawma thil țha le ei mamaw a nih. Lal Isu Krista thupêk ropui, khawvêl po pova fea chanchin țha hril sukpuitlingna ding khawma pawimaw êm êm chu midanghai ngâisakna hi a nih. Midanghai ngâisakna lungril ei neinaw chun an kuomah chanchin țha ava’n tlun thei ringawt nawh. Chuleichun, inngâisakna hin iengkim hi a lo huom vawng el lem a nih! Mi ei ngâisak naw na na na chu hmangai thei bawk nawm ei nih, hmangai ding khawmin ngâisak phawt a ngâi. Sûngkuo khawm sûngkhat ei nina le ei inlaichinna a nghet zuol peina ding chun ei inngâisak vawng a ngâia, ei inṭhangpui tuoa, ei inhmangai tlâng diel diel a ngâi. Chuongang nilova a tu a el khawm inngâisak lova ei um nuom dân ang ang le ei ni ang anga ei fe a ni chun sûngkaw ditum le hlimum, țhangruol le mihai inhnar Kristien sûngkuo țha ni thei nawng ei ta, hma sâwn thei nawm ei nih. Sienkhawm nu le paha’n nauhai ei ngâisaka, nauhai khawmin nu le pahai ei ngâisaka iengkimah ei inngâisak tuo vawng a ni chun sûngkaw inhawi tak ni thei ei tih.

Kohran rawngbâwlna, abîktakin Țhalai pâwl rawngbâwlnaa khawm hin inngâisak tuona hi ei mamaw hle. Ṭhuoituha’n ei member-hai ngâisak ei ta, member-hai khawmin ei ṭhuoituhai le ei member-puihai ei ngâisak a pawimaw hle el. Member-ha’n ṭhuoituhai thil thaw ei ṭhangpui theina zâwn a chun, “anthaw ding rêng a nih” tia enliem el lovin a țûl ang anga ṭhangpuia inngâisak ding ei niha, chuongang bawkin ṭhuoituhai khawm ei member-hai an active amani active-naw amani ei huongsûnga mihai chu kawng iengkimah ei ngâisaka rawngbâwlnaah an hung ṭhang theina dinga ei ngâisak pei a pawimaw hle el. Tlângsin nikhuoa hai, general/group bituk hmusuokna dinga inhlaw nikhuoa hai, hla inchûk, inkhâwm le activities hrang hranga hai hin, “ka ṭhangnaw khawmin an thaw thei annawm” tia mâni lo inthier fihlim el lovin, “ka ṭhangnaw chun kan ṭhalai mâwi zo naw nih” ti lungril puta midanghai thilthaw ngâisak hi Kistien thalaihai um dân ding indik tak a nih. Rawngbâwl dinga sandam Kristien ṭhalai pâwl ei nina lei el khêlah, ei hnam nunzemâwi tlâwmngâina ei nei lei khawm hin damnaw ni, siet-țhat ni a hai khawm hin ingâisak tuo ding hrim hrim chu ei nih annawm! Chuonganga ei inngâisak tuo thei a ni ngâi chun ṭhalai pâwl rawngbâwlna a hma nêkin hrât lem a ta, kawng iengkimah hma sâwn ei tih.

Rawngbâwlna hi mimal ta bîk a ni nawha, pâwl, a ruol ruola ei thaw tlângna hin a suk ropuia, a suk inzaum hlak. Chuleichun, Kristien ṭhalaihai hin inngâisakna hi ei uora, ei zie-ah ei neia, hmatieng ei pan pei a pawimaw. Inngâisaknaa chun inpawtuona, inthuruolna, inhmangaina a uma, hmasâwnna le rawngbâwlna tluontling a um hlak. Rawngbâwl dinga sandam țhalaihai hin a hma nêka ei rawngbâwlpui, ei member-puihai le ei ṭhuoituhai leh inngâisak tuo thar nâwk ei ta, ei thilthawna peiah lungruol takin Lalpa rawng bâwl pei ei tiu.

 (Kantu Weekly, PYF Muolhoi weekly newsletter-a insuo a nih)

 

No comments:

Post a Comment